Chảy máu mũi, hay trong dân gian còn gọi là chảy máu cam, là tình trạng xuất huyết tại đường mũi, bệnh phổ biến và thường gặp trong cuộc sống hàng ngày. Đa số bệnh nhẹ và khỏi tự nhiên. tuy nhiên, có 1 số bệnh nhân bị nặng, hay tái phát có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu như không điều trị kịp thời.
Bệnh hay gặp về mùa lạnh, gặp ở mọi lứa tuổi, nam cũng như nữ và không có tỉ lệ khác nhau.
Ở điều kiện sinh lý bình thường, mạch máu vùng mũi rất phức tạp và có rất nhiều dị dạng, cả động mạch cảnh trong và động mạch cảnh ngoài đều có các nhánh để cung cấp máu cho vùng mũi. Động mạch cảnh trong cho nhánh động mạch sàng trước và động mạch sàng sau chạy vào mũi qua các lỗ xương sàng, chia các nhánh trong và nhánh ngoài. Nhánh trong đem đến máu cho vùng trên vách ngăn và điểm mạch Kisselbach, nhánh ngoài phân phối máu cho vùng trên và giữa cuống mũi. Động mạch cảnh ngoài đem tới máu cho mũi qua nhánh động mạch mặt và nhánh tận là động mạch hàm trên. Nhánh tận động mạch hàm trên cho các nhánh cung cấp máu cho mũi như động mạch khẩu cái lớn, động mạch hầu, động mạch mũi sau và động mạch bướm khẩu cái. Nhánh động mạch sàng trước và nhánh mũi động mạch mặt hình thành đám rối Kisselbach là nơi dễ bị chảy máu mũi.
Về nguyên nhân, các nhà y học thấy rằng chảy máu mũi liên quan nhiều đến các bệnh viêm niêm mạc mũi từ nhiễm trùng đường hô hấp cấp, viêm xoang mãn tính, không khí lạnh khô tới viêm mũi dị ứng thông thường. Chảy máu mũi do dị dạng các mạch máu tại mũi; do dị vật mũi. Bệnh này thường gặp tại trẻ em, cho các đồ chơi nhỏ về mũi, bé hay bị chảy mũi, nghẹt mũi, chảy máu mũi một bên. Chảy máu mũi do các khối u trong mũi, thường có tại người to tuổi, nghẹt mũi 1 bên tăng dần, chảy máu mũi khi đầu lượng ít sau nhiều hơn. Do xịt mũi hay xông mũi, trường hợp này hay gặp là do lúc sử dụng thời gian dài. Ngoài ra còn do ngoáy mũi làm tổn thương niêm mạc mũi; do chấn thương thương gãy xương chính mũi, chấn thương sụn vách ngăn, trường hợp này gần như là chảy máu nhẹ; sau phẫu thuật mũi, xoang; do tổn thương mạch máu mũi.
Chảy máu mũi còn gặp trong một số bệnh nội khoa như: tăng huyết áp, huyết áp cao làm vỡ mạch máu, mạch máu người lớn tuổi hay bị xơ cứng dễ vỡ hơn người trẻ tuổi; gặp trong suy tim, bệnh giảm tiểu cầu, dị ứng toàn thân, nghiện rượu, bệnh máu ác tính, do dùng thuốc kéo dài thời gian máu chảy như: aspirin, warfarin, isotretinoin, nhóm thuốc kháng viêm không corticoid…
Về điều trị, có khoảng 95% số ca chảy máu mũi tại mũi trước, thường nhẹ tự cầm trước lúc tới bệnh viện, do chảy máu tại vùng điểm mạch Kiesselbach. Trường hợp máu chảy tại vùng vách ngăn mũi sau hay thành ngoài sau mũi có nguồn gốc từ động mạch thì máu chảy nhiều, khó cầm máu. Trường hợp này cần phải nội soi mũi để xác định chính xác, từ đó đưa ra phương pháp điều trị thích hợp như điều trị bằng phương chấm nitrat bạc, đốt điện, đốt laser, nhét mũi trước bằng quả bóng... Dùng thuốc co mạch, thuốc đông máu, vitamin K…
Bệnh nhân cần tới ngay bệnh viện khi:
Chảy máu với số lượng nhiều, tái phát nhiều lần, chảy máu mũi kết hợp với chảy máu nơi khác như: ở đường tiểu, đường tiêu hóa; khi đang sử dụng thuốc khác có nguy cơ gây chảy máu như: aspirin, coumarin…; có bệnh khác có thể ảnh hưởng tới chức năng đông máu như: bệnh gan, bệnh thận, bệnh ưa chảy máu; đang điều trị hóa chất; sau đã được xử trí cầm máu mà có những biểu hiện như vẫn còn chảy máu ra trước hay xuống họng. Nếu thấy chóng mặt, nhức đầu, người mệt nhiều, tim đập nhanh hay khó thở, nổi ban đỏ hay sốt trên 38,5oC thì cần báo ngay cho bác sĩ điều trị biết để tiên lượng cũng xử trí kịp thời.
Về bộ phận bệnh, trước hết người bệnh cần bỏ thói quen ngoáy mũi, cẩn thận lúc tiếp xúc với những kích thích trong không khí như: khói, bụi, không khí khô hanh làm khô niêm mạc mũi, giảm dần lượng thuốc xịt mũi có cocticoid; theo dõi định kỳ với những bệnh nhân có tiền sử các vào bệnh máu, bệnh nâng cao huyết áp, chấn thương đầu đặc biệt có nứt ổ mắt và không nhìn được.
BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG
 Người vợ ẩn dật suốt 24 năm của Lưu Đức Hoa |  Nữ nghi phạm duy nhất trong vụ khủng bố Paris vẫn đang lẩn trốn |  Côn trùng - thực phẩm cứu cánh của tương lai |
0 comments:
Post a Comment